به گزارش جامعه ایده آل به نقل از روابط عمومی شهرداری منطقه ۱۲ تهران؛ وجود دو حصار طهماسبی و ناصری در منطقه ۱۲ تهران از یک سو و از سوی دیگر قرار گرفتن ۳۰۰ بنای تاریخی ثبت ملی در این محدوده، باعث شده تا در تمام ایام سال به ویژه تعطیلات عید نوروز به مهمترین مقصد گردشگری تبدیل شود. گذر در کوچه های پر پیچ و خم بافت تاریخی منطقه 12 مانند ماشی زمانی است که هر گردشگری را از دل روزمرگی های کنونی کنده و به دل تاریخ می برد.
*ساختمان بانک تجارت، تنها میراث به جای مانده از بناهای قجری میدان توپخانه*
در مسیر شماره دو تورهای گردشگری منطقه 12 قرار است تا ارزشمندترین بناهای تاریخی به جای مانده از دوره ناصری را در منطقه 12 ببینیم مانند ساختمان تاریخی موزه بانک تجارت که مربوط به دوره قاجار بوده و در ضلع شرقی میدان توپخانه (میدان امام خمینی) قرار گرفته است. این بنا در سال 1381 به عنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسید. نام قبلی این عمارت باشکوه، عمارت خورشید است که دارای طرحی یگانه بوده و استفاده از عناصر تزیینی معماری ایران را میتوان از ویژگیهای برجسته آن شمرد.
*اولین های طهران قدیم در خیابان ناصرخسرو*
به جرات می توان گفت که خیابان ناصرخسرو یا خیابان ناصریه یکی از تاریخیترین خیابانهای شهر تهران بوده که بناهای تاریخی زیادی مانند شمسالعماره و دارالفنون را در خود جای داده است. همچنین نخستین داروخانه و چاپخانه پایتخت هم در این خیابان راه اندازی شده است. در خیابان ناصر خسرو می توان بناهایی مانند دبیرستان مروی، شمس العماره را هم بازدید کرد. همین قدر کافی است که بدانید تاریخ ساخت این خیابان به ۱۲۸۵ هجری شمسی بازمیگردد که تا پیش از آن خندق قسمتی از ارگ سلطانی بودهاست. پس از ساخت خندق جدید، خندق قدیم را پر کرده و آن را به خیابان تبدیل میکنند و به فرمان ناصرالدین شاه «ناصریه» نام میگیرد.
مدرسه دارالفنون، نخستین دانشگاه مدرن ایران
ماجرای ساخت مدرسه دارالفنون به سفر میرزا تقی خان امیرکبیر به روسیه باز میگردد که او با بررسی دانشگاههای مسکو متوجه شد ایران به آموزش عالی نیاز دارد. امیر کبیر از همان ابتدای صدارت خود برای افتتاح این دانشگاه تلاش کرد. در گام اول او بنایی را به شکل اساسی به دارالفنون اختصاص داد و از چندین استاد خارجی دعوت کرد تا برای تدریس به ایران بیایند. متأسفانه امیرکبیر هیچ گاه شاهد افتتاح دانشگاه نبود چرا که دو روز پیش از رسیدن استادان خارجی، او را تبعید کردند.
دارالفنون در روز ۶ دی ماه سال ۱۲۳۰ هجری شمسی یعنی ۱۳ روز پیش از قتل امیرکبیر افتتاح شد. افتتاحیه با حضور ناصر الدین شاه، میرزا آقا خان نوری (صدر اعظم جدید) و گروهی از دانشمندان و استادان ایرانی و خارجی صورت گرفت.
*شمس العماره نخستین آپارتمان دوره قاجاریه*
شمس العماره را می توان نخستین ساختمان بلند مرتبه تهران نام برد که در دوره قاجاریه کار ساخت آن شروع و به اتمام رسید. این بنا را می توان یکی از برجستهترین ساختمان ضلع شرقی مجموعه کاخ گلستان محسوب کرد. ساخت این بنا از سال ۱۲۴۴ تا ۱۲۴۶ خورشیدی به طول انجامید. دلیل برجسته بودن این سازه، بلندی، تزیینات و طراحی آن است. جالب است بدانید بنای شمسالعماره دارای پنج طبقه و ۳۵ متر ارتفاع است که در زمان ساخت بلندترین ساختمان آن دوره در تهران بوده و اولین ساختمانی بود که از فلز در سازه آن استفاده کردهاند.
*سرای روشن، نخستین تجارخانه ایرانی*
سرای روشن تهران نخستین مرکز تجاری ایران است که در سال 1311 و در دورهی پهلوی اول ساخته شده است. هر چند بخشهایی از این بنا در طول این سالها تخریب شد اما در دهه هفتاد مهندس صفامنش، از معروفترین مهندسان ایرانی اقدام به مرمت سرای روشن تهران کرد و چیزی که امروزه از این بنا میبینیم نتیجه مرمت اصولی آن است. در طراحی و ساخت این بنا از سه سبک معماری گوتیک، باروک و هخامنشی استفاده شده است. از دور که به سرای روشن نزدیک میشوید فرشتههایی را بر نمای آن میبینید که از معماری گوتیک الهام گرفته شدهاند و در کنار این فرشتهها نماد اهورامزدا نقش بسته که میراث معماری دورهی هخامنشی به شمار میرود. نگاه که به سمت پایین کشیده میشود مجسمهها و ستونها و تزییناتی را میبینید که وامگرفته از معماری سبک باروک هستند.