وی ابراز تاسف کرد که فرهنگ مراجعه به روانشناس و آگاهی عموم مردم از نقش روانشناسان، مدت زیادی نیست که در سطح جامعه ما رواج پیدا کرده است. اما قدر و منزلت و جایگاه روانشناس و مشاور هنوز هم در میان افراد جامعه و حتی در بین بسیاری از مسئولان کشور جا نیفتاده و این جایگاه برای مردم تبیین و مشخص نشده است.

وی تصریح کرد: نیاز است که جایگاه روانشناس و مشاور در جامعه تبیین و مستحکم شود. البته نقش مهم روانشناسان و تلاش آنها برای تحقق این امر نیز انکارناپذیر است. بنابراین نهم اردیبهشت ماه، روز روان شناس و مشاور نامگذاری شده است، این روز فرصتی است تا اطلاع رسانی شود، و مردم بیشتر با موضوعات روانشناسی که در حیطه کار روانشناسان و مشاوران است، آشنا شوند.

وی در توضیح اهمیت نقش روانشناسی و مشاوره در ارتقاء بهداشت روانی جامعه گفت: بهداشت روان از اجزای نظام مراقبت بهداشت اولیه می باشد که سابقه ادغام آن در ایران به سال 1368 بر می گردد. در بهداشت روان به مساله سلامت روان از دیدگاه کلی پرداخته می شود که در این راستا سه مرحله پیشگیری حائز اهمیت است. پیشگیری اولیه جلوگیری از ابتلا به بیماری های روان، پیشگیری ثانویه شناسایی به موقع بیماری و درمان به موقع، مرحله سوم پیشگیری مراقبت و کمک به بیماران مزمن روانی و ارایه آموزش های لازم می باشد. آنچه باید در مراحل پیشگیری مدنظر قرار گرفته شود، تاکید بر مرحله اول پیشگیری از طریق ارایه آموزش های ضروری به افراد جامعه می باشد تا امکان ابتلا به مشکلات روانشناختی و بیماری های روان کاهش یابد.

 وی با اشاره به اینکه آموزش به عنوان مکانیزم مقابله ای برای حل مشکلات محسوب می شود، افزود: داشتن الگوی زندگی سالم و با کیفیت می تواند تضمین تامین سلامت روان افراد باشد که از آن میان می توان داشتن خواب منظم، استفاده صحیح از فضای مجازی، مصرف غذای سالم، انجام حرکات ورزشی و تقویت ارزش ها و باورهای معنوی و فرهنگی را ذکر کرد.

 دکتر احمدی تاکید کرد که نهادینه شدن ارزش های اجتماعی و اخلاقی در شخص می تواند کمک شایانی برای مشخص نمودن مسیر زندگی وی باشد. مهارت پذیرش و قبول شرایط درونی توسط فرد و قضاوت نکردن در مورد دیگران در تامین سلامت روان موثر است. افراد باید با کسب مهارتهای لازم زندگی، ناکامی ها را تحمل  و استرس ها و فشارهای زندگی را مدیریت  و احساسات خود را به شیوه صحیح  ابراز نمایند. افراد باید از پرداختن به افکار منفی پرهیز نمایند تا سلامت روان در معرض خطر قرار نگیرد.

وی در مورد سهم و تاثیر رواندرمانی و مداخلات روانشناختی در درمان بیماران بیمارستان نیز گفت: روش های متفاوتی برای درمان اختلالات روانی وجود دارد که از مهمترین های آنها دارو درمانی و رواندرمانی فردی و گروهی  می باشد. همیشه در طول تاریخ مداخلات حرفه ای رواندرمانی جایگاه و سهم عمده ای داشته و همچنان دارد. بیماران بستری نیز از این قاعده مستثنی نیستند. تیم روانشناسان مستقر در بخش ها، نه تنها مداخلات روانشناختی فردی و گروهی را برای بیماران ارائه می نمایند، بلکه با ارائه مداخلات آموزشی به خانواده ها، سطح آگاهی آنها را در باره ماهیت اختلات روانی ارتقاء داده و به آنها در جهت مشارکت در درمان در زمان ترخیص بیماران کمک شایانی می نماید.

 وی افزود:  در اتاق مشاوره، مراجعان سرپایی بدون نیاز به بستری به روانشناسان مراجعه می کنند و بخش عمده ای از این بیماران بدون دارودرمانی مشکلاتشان را حل می کنند. و نهایتاً روانشناسان واحد توانبخشی از راه دور بیماران را پس از ترخیص پیگیری می کنند و همینطور به اشخاصی که توانایی مراجعه حضوری ندارند، خدمات روانشناختی لازم را ارائه می دهند.
وی با توجه به تاکید وزیر بهداشت در بازدید اخیرش از مرکز رازی بر تحول در این مرکز، ادامه داد: گروه روانشناسی بیمارستان رازی مانند مراکز درمانی بسیاری از کشورهای توسعه یافته، بر موسسه زدایی بیماران و ارائه خدمات سرپایی بیشتر با رویکردهای انسانی و اجتماع محور و ارتقای نقش مراقبتی خانواده ها  و مشارکت آنها در درمان بیماران در بطن جامعه  تاکید دارد و اجرای این برنامه را در بیمارستان رازی، امکانپذیر می داند.

وی در پاسخ به این سئوال که روانشناسی در ایران چه جایگاهی دارد و بخصوص در شرایط کرونا چه نقشی را ایفا نمود؟، گفت: در بسیاری از کشورهای دنیا، افراد و خانواده‌ها مراجعه به روانشناس را برای خود ضروری می‌دانند. طی سالهای اخیر در ایران نیز هرچند آگاهی نسبت به حوزه روانشناسی و خدمات روانشناسان و مشاوران افزایش یافته، اما هنوز هم برخی از افراد به‌رغم نگرانی و استرس‌های فراوانی که دارند، حاضر به صحبت با یک روانشناس و مشاور نیستند، این مشکل به ویژه در مناطق دور افتاده و کمتر توسعه یافته بیشتر نمود دارد که امید است با افزایش اطلاع رسانی در رسانه های عمومی و بهره گیری از ظرفیت شبکه های اجتماعی و همچنین به اشتراک گذاری تجربه های افراد بهره مند از این خدمات، رویکرد مثبت تری نسبت به امر مشاوره شکل گیرد.

وی گفت که طی دو ماه گذشته شاهد آن بودیم که روان شناسان و مشاوران با همت خود یک پویش ملی ایجاد کردند و بصورتی خودجوش و با محوریت سازمان نظام روانشناسی در همه استانها، ارگان ها و نهادها فعالیت های بزرگی انجام دادند. اکنون باید فضای کرونایی و پسا کرونایی را تبدیل به فرصتی بزرگ برای مطرح کردن روانشناسی و مشاوره در سراسرکشور و در سطح ملی نماییم.

دکتر احمدی با اشاره به کاهش شیوع کرونا در کشور، افزود:  در دوران پسا کرونا، روان شناسان و مشاوران هستند که می توانند در صف مقدم حضور داشته باشند. چرا که در این دوران، با مباحثی چون خودمراقبتی، دیگرمراقبتی و مسائل باقیمانده از دوران کرونایی مواجه هستیم که باید مدیریت شود. انسان موجودی اجتماعی است و مهمترین نیاز روانشناختی او ارتباط و کسب مهارت های اجتماعی است. در شرایط کرونایی، روزهای بسیار سختی به خانواده ها و بخصوص به کودکان و نوجوانان گذشت. و هم اکنون، نقش روانشناسان و مشاوران در آسیب شناسی بعد روانشناختی و اجتماعی این دوران سخت برای خانواده و ارائه مداخلات آموزشی و درمانی برای رشد و ارتقاء سلامت روانی آنها بسیار مهم و ضروری می باشد.
مسئول گروه روانشناسی مرکز روانپزشکی رازی، در تبیین نقش و جایگاه سازمان نظام روانشناسی و مشاوره در هویت بخشی به حرفه روانشناسی و مشاوره ، گفت:  پس از تاسیس سازمان نظام روان شناسی و مشاوره کشور، از سال 1382 به بعد شاهد تحولاتی در عرصه رشته های روانشناسی و مشاوره بوده ایم. رشته روان شناسی و مشاوره در مقایسه با رشته های همطراز در فرایند پیشگیری، درمان، تشخیص و توانبخشی جامعه جایگاهی فراتر و ارزشمندتر یافته است. اکنون حاکمیت پذیرفته که سازمان نظام روانشناسی و مشاوره، یک سازمان با سرمایه اجتماعی خیلی مهم و تاثیرگذار است.

 وی یادآوری کرد که تعرفه گذاری و حمایت سازمان های بیمه گر از ارائه خدمات روانشناختی به مراجعین از جمله مهمترین موضوعاتی است که نظام روانشناسی و مشاوره در تحقق آنها گام های بسیار خوبی را برداشته است. یکی از مهمترین چالش هایی که روانشناسان دانشگاه های علوم پزشکی با آن مواجه هستند، اختصاص کدهای 900050 تا 900096 کتاب ارزش های نسبی وزارت  بهداشت برای روانپزشکان و روانشناسان به طور مشترک است که در آن روانشناسان بدون order  (دستور) روانپزشکان نمی توانند خدمات رواندرمانی، گروه درمانی و خانواده درمانی را برای بیماران و مراجعین که مستقیم به روانشناس مراجعه می کنند، ارائه و ثبت نمایند.

 دکتر احمدی پیشنهاد کرد: وزارت بهداشت برای روانشناسان نیز همانند کارشناسان فیزیوتراپی و کاردرمانی که کدهای اختصاصی خود را دارند، به طور جداگانه کدهای اختصاصی را در کتاب ارزش های نسبی تعریف و ابلاغ نماید.

وی افزود: رسیدن به جایگاه مطلوب روانشناسی و مشاوره نتیجه تلاش های صورت گرفته در دو دهه اخیر است، و امیدوارم دست اندرکاران و افراد فعال در این عرصه با انجام کارهای علمی و پژوهشی در دانشگاه ها بتوانند بیش از پیش خدمات مربوط به روانشناسی و مشاوره را به صورت علمی و تخصصی به مردم ارائه دهند و گام های مؤثری را برای ارتقاء سلامت روان جامعه بردارند.
دکتر احمدی، در پایان این گفت و گو، شرحی از فعالیت های گروه روانشناسي مرکز روانپزشگی رازی داد که هم اکنون متشكل از 54 نفر روانشناس در مقاطع دکتری و کارشناسی ارشد با گرايش هاي باليني، مشاوره، عمومی و كودكان استثنايي می باشند که مبتنی بر شرح  وظایف مندرج در کتاب طبقه بندی مشاغل رسته های بهداشتی درمانی در حوزه هاي درمانی، توانبخشی، آموزشی و پژوهشی فعاليت دارند.

وی افزود: بخش عمده ای از كارشناسان واحد روانشناسي در بخش هاي حاد و پرديس های نگهداري، خدمات تخصصی تشخیصی، درمانی و توانبخشي را در کنار سایر اعضای تیم درمان برای بیماران بستری ارائه می دهند، که از جمله آنها « مصاحبه اوليه و انگيزشي و معاينه وضعيت رواني بيماران، ارائه مداخلات روانشناختی فردی، گروهی و خانوادگی بر اساس کدهای کتاب ارزش های نسبی وزارت بهداشت، مشارکت فعال در ویزیت گروهی تیم درمان با حضور روانپزشک و سایر اعضای تیم درمان » است.

وی یک بخش مجهز دیگر گروه روانشناسی را  دفتر تست و آزمون های روانشناختی ذکر کرد و گفت که كارشناسان این دفتر، بر اساس کدهای اختصاصی کتابچه ارزش های نسبی، آزمونهاي مختلف بالینی، هوش و شخصيت را برای بیماران بستری بخش ها و مراجعین سرپایی انجام و تفسیر می نمایند که در روند تشخیص انواع اختلالات روانی و مشکلات فردی و بین فردی بسیار کمک کننده می باشد و این دفتر مجموعه کاملی از آزمون های روانشناختی را بصورت نرم افزاری و قلم کاغذی در اختیار دارد که در سطح کشور بی نظیر است.

 دکتر احمدی همچنین دفتر مشاوره و آموزش خانواده را به عنوان یکی دیگر از بخش های گروه روانشناسی معرفی کرد که در آن روانشناسان خدمات تخصصی سرپایی را ارائه می نمایند، که  « خدمات روانشناختی و مشاوره به خانواده بیمار بستری، بیماران ترخیص شده و خانواده های آنها به منظور کاهش عود و بستری های مجدد بیماران، مداخلات روانشناختی فردی و خانوادگی به همکاران و خانواده های آنها و سایر مراجعین نیازمند » از جمله این خدمات است.

وی افزود: دفتر آموزش واحد روانشناسی نیز در جهت ارتقاء سطح علمی و آموزشی روانشناسان، برنامه هاي آموزشي متنوعي را در حوزه برگزاري كارگاههاي آموزشي تخصصي، جلسات ژورنال كلاب و سخنراني علمي، و جلسات ‍Case report با رويكرد روانشناختي برگزار مي کند.

انتهای پیام/