برند تجاری بر اساس تعریف صریح بند 3 ماده 30  قانون ثبت علائم تجاری مصوب سال 1386 هر نشان قابل رویتی است که بتواند کالا و یا خدمات اشخاص را ازهم متمایز سازد و به واقع نشان یا برند تجاری یعنی اسم یا عنوانی که معرف و مشخص کننده شخص حقیقی یا حقوقی باشد .
استفاده انحصاری از یک برند یا نشان تجاری به کسی اختصاص دارد که آن را مطابق مقررات این قانون ثبت کرده باشد .
در دنیای کسب و کار امروزه به جهت اینکه بتوانید محصولات یا خدمات خود را به مشتریان معرفی کنید ، الزاما بایستی در حوزه تبلیغات وارد شوید . فضای متعدد شبکه های اجتماعی و رسانه های عمومی ، از جمله حوزه های متنوع تبلیغات به شمار می روند. به جهت اینکه بتوانید در امر تبلیغات حضوری موثر داشته باشید ، باید از یک نام یا نشان تجاری منحصر به فرد برخوردار باشید. با این نام که منحصرا متعلق به شما است ، می توانید در مدت زمانی نسبتا کوتاه به یک نام آشنا در نزد مشتریان تبدیل شوید. یک نشان تجاری خوب، با تکرار مناسب در کمپین های تبلیغاتی و برنامه ریزی صحیح برای دیده شدن، نشان تجاری شما را در ذهن ها ماندگار کرده و موجب رونق کسب و کار شما می شود.
قدمت تاریخی استفاده از برند و نشان تجاری به قرن نوزدهم میلادی در آمریکا باز می گردد. کارخانجات تولید صابون برای متمایز کردن محصولات خود ، اقدام به درج نام و نشان تجاری خود روی صابون ها میکردند . حک کردن نام تجاری بر روی صابون در قرن نوزدهم جزو اولین موارد ثبت شده استفاده از برند است .
به عبارت ساده و مختصر می توان گفت : ثبت برند نزدیک ترین راهی است که موجب شناخته شدن محصولات یا خدمات شما در نزد مشتریان خواهد شد.
در صورت عدم ثبت قانونی برند تجاری ، دیگران از همان نشان یا نشانی که شباهت زیادی با علامت شما دارد برای همان محصول یا محصولات مشابه استفاده خواهند کرد و در نتیجه سرمایه گذاری شما در جذب بازار و تبلیغات فروش محصول و یا خدمات ، ممکن است از بین برود . در این صورت امکان دارد مشتریان تصور کنند محصول شما متعلق به آن شرکت است و در نتیجه کالای رقیب را خریداری کنند .این اقدام نه تنها درآمد شما را کاهش و مشتریانتان را گمراه خواهد کرد بلکه به شهرت و وجهه شما نیز آسیب خواهد رساند . خصوصا اگر محصول و کالای رقیب فاقد کیفیت باشد.
به عبارت دیگر برند تجاری ثبت شده نه تنها تضمین بقای کسب و کار شماست بلکه به صورت تضمین اصالت ، عمل      میکند.

مهمترین مزایای ثبت برند یا نشان تجاری :

وجهه قانونی :
مهمترین ویژگی ثبت برند تجاری برای شما این است که در مقابل قانون شناخته می‌شوید . زمانی که شما برند یا نشان تجاری خود را به ثبت برسانید ، می توانید علیه افرادی که از برند شما تقلید و سوء استفاده کرده و حقوق انحصاری شما را نقض کرده اند ، طرح شکایت کرده و آن ها ملزم به عوض کردن نام و پرداخت غرامت کنید .

ایجاد تمایز :
مشتریان شما بدین نحو میتوانند به راحتی محصول و یا خدمات شما را شناسائی و از آن استفاده کنند. ضمن اینکه میتواند از عرضه کالاهای یکسان یا مشابه با همان نام ، توسط دیگران ، جلوگیری نماید.

بازاریابی:
شما می‌توانید تمامی تبلیغات و برنامه‌های بازاریابی خود را بر اساس آن پیش برده و از آن پس مشتریان و مخاطبان شما با دیدن آن برند ، شما را به خاطر خواهند آورد.  بازاریابی یکی از ارکان های اساسی و حیاتی هر تجارتی است. اساس کار بازاریابان شناساندن و به شهرت رساندن محصولات یا خدمات است که اصولا این امر بدون نشان تجاری ثبت شده امکان پذیر نیست.

اعطای نمایندگی :
شما میتوانید با تفویض اجازه جهت بهره برداری از نشان ثبت شده به اشخاص غیر ، اولا : منبع در آمدی بیشتری را برای خود به وجود آورید و ثانیا : به شهرت و اعتبار شما کمک خواهد کرد و در واقع ثبت قانونی برند تجاری میتواند اساس و مبنای تنظیم و انعقاد یک قرار داد اعطای نمایندگی فروش بوده و جزء ضروری موافقت‌نامه‌های اعطای نمایندگی میباشد.

ایجاد دارائی :
در صورتی که برند تجاری شما بتواند در بازار ارزش و شهرت پیدا کند ، خود به تنهایی می تواند یک دارائی ارزشمند به شمار رود و در نتیجه درآمدی مناسب برای شما ایجاد کند. ضمن اینکه میتواند باعث بهبود وضعیت ارزش سهام شرکتها نیز باشد .

اخذ تسهیلات :
اخذ وام از بانکهای داخلی و خارجی و همچنین یافتن سرمایه گذار وقتی می تواند برای شما امکان پذیر باشد که برند تجاری خود را به ثبت رسانده باشید . ثبت برند باعث می شود که قانون شما را به رسمیت بشناسد و همین امر می تواند به بانک ها و سرمایه گذاران این اطمینان را بدهد که تجارت شما می تواند قابل اعتماد و شناخته شده باشد.

مزایا و فوائد ثبت برندو نشان تجاری تنها به این موارد ختم نمی شود . در بازار کسب و کار به دلیل سرعت بسیار بالای رشد و ایجاد صنعت‌ها و فعالیت‌های تجاری مختلف، هر روزه اشخاص بسیاری برای پیدا کردن بازار مخصوص خود پای در عرصه رقابت می‌گذارند. بسیاری از آن‌ها با ایده‌های نو، طرح‌های جدید و اسامی منحصر به فرد شروع به فعالیت می‌کنند. ولی در این بین هستندکسانی که خواسته و ناخواسته برند و نشان تجاری دیگران و یا اسامی مشابه را برای تجارت خود به کار می برند.  "اما آن چه که اهمیت زیادی دارد این است که در صورتی که برند شما بتواند موفقیت خوبی در بازار کسب و کار به دست بیاورد ، افراد سودجویی وجود دارند که بدون اطلاع شما اقدام به ثبت آن نموده و می توانند مشکلات حقوقی فراوانی برای شما ایجاد نمایند و به همین سبب نمی توان از کنار ثبت برند و نشان تجاری به آسانی عبور کرد."

نویسنده :شهریار نوبخت