کوروش پارسانژاد؛ کارشناس گرافیک با اشاره به مظلومیت طراحی کتاب های حوزه دفاع مقدس گفت: امروز تصور می‌کردم که شاهد حضور بسیاری از ناشران حوزه دفاع مقدس باشم اما تعداد اندکی از ناشران در این نشست تخصصی حضور دارند و این امر نشان دهنده مظلومیت طراحی کتاب های حوزه دفاع مقدس است که امیدواریم شاهد وضعیت مناسبی در این حوزه باشیم.

وی افزود: در حوزه مطالعه شاهد دو نوع از مخاطبان هستیم. گروه اول معطوف به کتابخوان های حرفه ای می شوند. گروه دوم مربوط به کتابخوانانی می شوند که گاهی به کتاب مراجعه کنند.

این کارشناس گرافیک تصریح کرد: مخاطبان گروه دوم زمانی که با کتاب روبرو می شوند، ابتدا آن را می بینند و سپس مطالعه می کنند؛ بنابراین اهمیت طراحی کتاب برای مخاطبان گروه دوم بسیار است.

وی ادامه داد: مخاطبان گروه اول به سراغ کتاب های خاص می روند و چندان توجهی به طراحی جلد ندارند.

پارسانژاد اظهار کرد: متأسفانه به دلیل گرانی کاغذ و اوضاع فعلی نشر ناشران ناچارند که با تیراژهای پایین، فعالیت شان را ادامه دهند. این موضوع بسیار اسفناک است اما حتی در این شرایط هم می توان گفت که طراحی جلد کتاب بسیار اهمیت بسزایی دارد.

وی افزود: سال ها پیش زمانی که طرح های آویخته شده روی دیوار را مشاهده می کردم، چندان مناسب نبودند و همیشه افسوس این موضوع را داشتم که چرا باید شاهد چنین وضعیتی باشیم. همه ما می دانیم که جنگ خوب نیست و هیچ یک از ما از جنگ خاطرات خوبی نداریم اما اگر قرار است به پاسداشت کسانی که پا به میدان گذاشتند و به دفاع از وطن پرداختند، برای گرافیک این موضوع باید حساسیت های لازم را داشته باشیم.

این طراح گرافیک تصریح کرد: در سال 70 طراحی گرافیک وارد ادبیات داستانی در حوزه هنری به سردبیری شهید آوینی شد. مدت ها در آنجا مشغول به کار شدم و طرح هایم مورد توجه آقایان سرهنگی و بهبودی قرار گرفت. همکاری ام از همان زمان آغاز کردم و بیش از یک ربع قرن در این زمینه فعالیت می کنم.

وی افزود: سال ها در زمینه گرافیک حوزه دفاع مقدس فعالیت کردم و با آن رشد یافتم. هشت سال، دوهفته نامه کمان با دویست شماره منتشر شد و در همان زمان اتفاقات خوبی در حوزه گرافیک دفاع مقدس انجام شد.

پارسانژاد اظهار کرد: معتقدم باید در حوزه طراحی گرافیک دفاع مقدس هویتی ایجاد شود که این هویت متفاوت از دیگر هویت ژانرهای دیگر باشد. در همه کارهایم وسواس بیشتری داشتم و تلاش کردم سخت ترین مسیر را برای رسیدن به هدفم انتخاب کنم تا به یک معیار مناسبی برای طراحی کتاب های دفاع مقدس دست یابم.

وی افزود: معتقدم ناشران به ویژه ناشران دفاع مقدس نیازمند مدیر هنری هستند تا کمی متفاوت تر از دیگر ژانرها عمل کنند. وظیفه مدیر هنری این است که با ظرافت و به آهستگی سلیقه و ذائقه مخاطبان را ارتقا دهند؛ چراکه اگر قرار باشد آنها هم سطح ذائقه مخاطبان عمل کنند، ظلم بزرگی را انجام داده اند.

این طراح گرافیک تصریح کرد: حضور یک مدیر هنری در انتشارات سبب می شود تا به لحاظ فنی همه موارد را درنظر داشته باشد و مطابق با محتوا طرحی را آماده کنند که برای مخاطبان جذاب باشد.

وی افزود: ارتباط موضوعی با طرح به معنای ترجمه کتاب نیست بلکه گاهی اوقات می تواند حس کلی نسبت به محتوا باشد. یک طراح گرافیک باید صاحب تألیف بوده تا در راستای استقلال محتوای کتاب موضوعات فنی و دیگر مباحث را رعایت کند. همچنین طراح باید از سطح سواد جامعه بالاتر باشد چراکه اگر بخواهد قدش را از جامعه کوتاه کند، در نهایت طرحی را خواهد داشت که چندان جذابیتی برای مخاطب ندارد.

پارسانژاد اظهار کرد: متأسفانه نظام آموزشی هم چندان اهمیتی به درس هنر نمی دهد تا جایی که به یاد داریم در دوران کودکی به دروس علوم و ریاضی اهمیت بیشتری قائل بودند تا اینکه درس هنر برگزار شود به همین دلیل میانگین نمره سواد بصری مردم ایران پایین است. درحالی که بسیاری از کشورهایی که سابقه طراحی و گرافیکی بالایی دارند، عموم مردم شان خوش سلیقه تر از ما هستند.

وی ادامه داد: وظیفه هنرمنداست که بتواند سلیقه مردم تصحیح کنند و به مرور سطح سلیقه کتابخوانان را افزایش دهند.

این کارشناس گرافیک یادآور شد: یک طراح گرافیک باید اصول حرفه ای را رعایت کند و در عین حال در زمینه فعالیتش خلاقیت را هم داشته باشد. حتی اگر طراحی سفارشی را قبول می کند باید در نهایت یک نوآوری داشته باشد.

وی ضمن گلایه از ناشران دولتی و خصوصی گفت: هر دو گروه از ناشران اعلام می کنند که پول ندارند درحالی که بخش کتاب، پویاترین بخش گرافیکی در این سال های اخیر بوده است. بسیاری از فعالیتم در این سالها در طراحی روی جلد بوده است تا اینکه پوستری را طراحی کنم.

پارسانژاد اظهار کرد: طراحان گرافیک باید روی موضوع جلد کتاب حساس باشد که البته این موضوع مربوط به سیاست گذاران ناشران دفاع مقدس است. دو هفته نامه کمان هشت سال منتشر شد بدون آنکه عکسی از شخصیت های حکومتی روی جلد باشد. اما انتشار این نشریه به دلیل عدم حمایت ها، متوقف شد.

وی بیان کرد: در سال های اخیر انتشارات سوره مهر با طراحان جوان اتفاقات خوبی را در این زمینه رقم زده است که امیدوارم این اتفاقات افزایش یابد.

این طراح گرافیک تصریح کرد: متأسفانه کتاب های دفاع مقدس هویت نیافته است. در دوره ای بدون نشانه هایی از پلاک و پوتین هم شاهد طرح های روی جلد کتاب های دفاع مقدس بودیم و نوع جدیدی از گرافیک در این حوزه شکل گرفت که متأسفانه این موضوع متوقف شد.

وی افزود: اگر به طراح گرافیک حوزه دفاع مقدس سفارش کار دهند و محدودش نکنند، قطعا می تواند اقدامات مؤثری را در این حوزه رقم بزند.

پارسانژاد اظهار کرد: متأسفانه معادله ها در پرداخت حق الزحمه های طراحان باسابقه و متخصص به هم خورده است. برخی از طراحان براساس مبلغی که دریافت می کنند، طراحی شان را انجام می دهند و برخی دیگر دیگر به حرمت عنوان دفاع مقدس فعالیت شان را ادامه می دهند. متأسفانه دستمزدهای طراحان جلد کتاب به همان وحشتناکی تیراژ پایین است.

وی بیان کرد: طی دو دهه اخیر، وضعیت طراحان گرافیک را مناسب ارزیابی می کنم و توانسته اند هنرشان را به دنیا معرفی کنند. اگر امروز شاهد برخی از کتبی با طرح نامناسب هستیم، به دلیل حضورطراحان غیرمتخصص در این عرصه و اوضاع نابسامان اقتصاد آن انتشارات است.

این طراح گرافیک تصریح کرد: امیدوارم اوضاع اقتصادی کشور به مراتب مناسب تر باشد تا قیمت کاغذ کاهش یابد و ناشران ما بتوانند در بهترین وضعیت مناسب ترین تصمیم ها را با حضور مدیران هنری شان اخذ کنند.

در بخش هایی از برنامه برخی از ناشران حوزه دفاع مقدس و انقلاب اسلامی همچون اسماعیلی، مدیر دایره تاریخ شفاهی سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس؛ محمدی نیا، کارشناس تاریخ شفاهی، امیراثلافی، مدیرتولید سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به ارائه پیشنهادات و راهکارهایی در این حوزه پرداختند.