روستاها و شهرهای زیر 20 هزار نفر، حاشیه‌شهرها که 10-8 میلیون نفر در آن زندگی می‌کنند و به آن سکونت‌گاه‌های غیر رسمی می‌گویند. در حال حاضر در 700 نقطه شهری چنین جمعیت‌هایی شناسایی، سرشماری و بلوک‌بندی شده است. در این راستا مجموعه خدماتی پیش‌بینی شده است که باید از سوی وزارت بهداشت به اجرا درآید. این خدمات در زمان فعلی برنامه‌هایش طراحی و اعتبارت مورد نیاز آن نیز پیش‌بینی و مشخص شده است و به تدریج قرار است خدماتی از طریق شبکه بهداشت و درمان ایجاد شده به وسیله وزارتخانه به مرحله اجرا درآید.
وزارت بهداشت، برنامه‌هایی را در حوزه بهداشت مردم مناطق محروم طرح‌ریزی کرده است، چنانچه در ماه‌های اخیر شاهد پیگیری و اجرایی شدن بخشی از این برنامه‌ها بوده‌ایم. برای شرح آنچه که در این زمینه انجام گرفته است، ابتدا تعریف این وزارتخانه از منطقه محروم باید ارائه شود. منطقه محروم بنا به تعریف وزارت بهداشت به چند بخش اطلاق می‌شود: روستاها و شهرهای زیر 20 هزار نفر، حاشیه‌شهرها که 10-8 میلیون نفر در آن زندگی می‌کنند و به آن سکونت‌گاه‌های غیر رسمی می‌گویند. در حال حاضر در 700 نقطه شهری چنین جمعیت‌هایی شناسایی، سرشماری و بلوک‌بندی شده است. در این راستا مجموعه خدماتی پیش‌بینی شده است که باید از سوی وزارت بهداشت به اجرا درآید. این خدمات در زمان فعلی برنامه‌هایش طراحی و اعتبارت مورد نیاز آن نیز پیش‌بینی و مشخص شده است و به تدریج قرار است خدماتی از طریق شبکه بهداشت و درمان ایجاد شده به وسیله وزارتخانه به مرحله اجرا درآید.
در زمینه خدمات برای روستاها یکی از موارد مطرح شده تامین پزشک است که در برنامه‌های مطرح شده 7500 پزشک و برای هر 8000 نفر یک ماما پیش‌بینی شده است.
علاوه بر آن 420 قلم دارو، خدمات رادیولوژی و آزمایشگاهی و خدمات دندان‌پزشکی و همین طور مکمل‌های دارویی و واکسن جدیدی تحت عنوان پنتاوالان نیز مدنظر قرار گرفته که به تازگی به نظام واکسیناسیون اضافه شده است. پنتاوالان واکسن ترکیبی است که از 3 واکسن کزاز، دیفتری و سیاه سرفه، هپاتیت B و ویروس آنفلوآنزای B تشکیل شده و نیاز آن در فضای خدمات‌رسانی به مناطق محروم بسیار زیاد است. بنابراین از لحاظ کیفیت، برنامه دقیقی طرح‌ریزی شده است و در زمینه کمیت 1955 خانه بهداشت جدید در یک سال گذشته آماده شده و آغاز به کار کرده و برنامه‌های بسیاری برای نوسازی و بهسازی ساختمان‌های خانه‌های بهداشت و امکانات مورد نیاز مدنظر است. علاوه بر آن در طرح تحول سلامت برای بهداشت روان و سلامت روان و شرایط اجتماعی خانوارها برنامه‌هایی را در نظر گرفته‌ایم. برای مثال در این طرح برای هر 50-30 هزار نفر یک کارشناس بهداشت، یک کارشناس سلامت روان و یک کارشناس تغذیه پیش‌بینی شده است و برای هر 4 -3 هزار نفر یک کارشناس مراقب سلامت و برای هر ایرانی یک کارت سلامت تدوین می‌شود. این رویکرد چشم‌اندازی را پیش روی وزارت بهداشت قرار داده است که امیدواریم در همین سال‌های پیش روی دولت یازدهم به همت همه دست‌اندرکاران به نتیجه برسد و شاهد بهبود اوضاع سلامت در کشور باشیم.
