وی افزود: دایره موضوعات حقوقی و رسانه‌ای چنان گسترده و در همین حال سیال و متغیر است که در زمان سیاست‌گذاری برای همایش به این نتیجه رسیدیم برگزاری همایش یک دوره‌ای کفاف موضوعات و مسائل مبتلابه جامعه ایرانی را نخواهد کرد. به همین خاطر تلاش داریم در بازه‌های شش‌ماهه همایش را پیگیری و موضوعات آن را به مسئله‌ و دغدغه‌ای مهم برای جامعه متخصصان حقوقی و رسانه‌ای کشور تبدیل کنیم.

گروسی با بیان اینکه در حال حاضر برای برگزاری پنج دوره همایش سیاست‌گذاری لازم انجام شده است، گفت: نخستین همایش با عنوان اختصاصی «حقوق مخاطب و رسانه» برگزار می‌شود. دلیل انتخاب این عنوان، در نظر داشتن دغدغه‌های رهبر معظم انقلاب (مدظله‌العالی) در حکم ریاست جدید سازمان صداوسیما، تحقق شعار «هویت‌محوری و عدالت‌گستری» در دوره جدید و همچنین توجه به این امر است که رسانه، بدون مخاطب، مفهوم و هویت ذاتی خود را از دست می‌دهد.

رئیس همایش «حقوق و رسانه» تصریح کرد: از اینکه دانشگاه‌های مطرح کشور همچون دانشگاه تهران، علوم قضایی، تربیت مدرس، علامه طباطبایی، امام صادق (ع) و دانشگاه صداوسیما پای‌کار این همایش آمده‌اند، بسیار خرسندیم که حتماً دلیل این استقبال، بدیع بودن عنوان این همایش میان‌رشته‌ای است. امیدواریم جامعه علمی کشور نیز با این حرکت همراه و موجی عظیم ایجاد شود تا بتوان به ایجاد نظم و نظام حقوقی نوینی در عرصه رسانه‌ای نائل شد، به‌طوری‌که نیازهای اساسی رسانه‌ای و مخاطبان در مسیری صحیح و بر بنیانی مستحکم پاسخ داده شود.

پیوند میان حقوق و رسانه

محسن اسماعیلی، دبیر علمی همایش با تبیین اهداف و اهمیت همایش «حقوق و رسانه» تأکید کرد: نکته نخست درباره این همایش آن است که صرفاً حقوقی یا صرفاً رسانه‌ای نیست.

وی افزود: عنوان حقوق و رسانه برای این همایش ازآن‌جهت انتخاب شد تا بتوانیم تعامل دوسویه بین این دو رشته و برای پل زدن بین دو رشته داشته باشیم که در ایجاد نظم اجتماعی مؤثر هستند.

اسماعیلی تأکید کرد: دنبال این هستیم با برگزاری این همایش گرهی از گره‌های کشور باز کنیم، نه اینکه همایشی مثل برخی همایش‌های کشور، همایشی برگزار کرده باشیم.

دبیر علمی همایش ادامه داد: عنوان حقوق و رسانه را با توجه و دقت انتخاب کرده‌ایم؛ این همایش صرفاً به حقوق و صداوسیما اختصاص نیافته است، گرچه بار اصلی را صداوسیما متقبل شده است. این همایش قرار است حلال مسائل رسانه‌ای کشور باشد و دانش و حقوق ارتباطات و رسانه را پشتیبانی کند. گرچه اگر در مقالات ارسالی به‌طور خاص به صداوسیما هم پرداخته شود، با استقبال برگزارکنندگان همایش مواجه خواهد شد. واقعاً دغدغه ملی برای برگزاری این همایش وجود داشته است، زیرا با گذشت زمان و تغییر دوران، نیازمند بازسازی ادبیات حقوقی و رسانه‌ای هستیم.

اسماعیلی نکته مهم دیگر این همایش را برنامه‌ریزی و زمان‌بندی برای برگزاری دستکم پنج همایش دانست و تصریح کرد: از اول بنا را بر آن گذاشتیم هر همایشی در هر دو فصلی برگزار و به‌طور تخصصی روی یک محور متمرکز شود تا کار علمی انجام شود. سوگیری ما استخراج دستورالعمل است. مایلیم از هر مقاله‌ای به صدور دستورالعمل برای کنش کنشگران رسانه‌ای منتهی شود و پس از هر همایش، دفترچه‌ای تحویل مدیران، کارکنان و خبرنگاران رسانه‌ها بدهیم؛ یعنی واقعاً به دنبال خروجی داشتن و کاربردی کردن این همایش هستیم.

دبیر علمی همایش تصریح کرد: حرکت عظیم رسانه‌ای در دنیا متوقف نمی‌ماند و اگر آن را مدیریت نکنیم، آن حرکت ما را مدیریت می‌کند.

در این نشست، حسن خجسته، عضو هیئت‌علمی دانشگاه صداوسیما، حسین میرمحمدصادقی، حقوقدان و استاد دانشگاه، علی دارابی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه صداوسیما و معاون وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، محمود حکمت‌نیا، حقوقدان و معاون وزیر دادگستری، حسین رضی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه صداوسیما، توکل حبیب‌زاده، عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق (ع) و رئیس مرکز امور حقوقی بین‌المللی ریاست جمهوری، علی رجب‌زاده طهماسبی، معاون پژوهشی دانشگاه صداوسیما و هدی غفاری، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علامه طباطبایی به ‌عنوان اعضای شورای علمی که در این نشست حضور داشتند، دیدگاه‌های خود را برای کمک به غنای علمی این همایش مطرح کردند.

دقت به ‌حق رسانه‌ها ازجمله برنامه‌سازان و خبرنگاران، استقبال از محورهای جامع در سلسله همایش‌های حقوق و رسانه، رسیدگی به ابرچالش‌های رسانه‌های کشور، استفاده از ظرفیت‌های مختلف در کشور ازجمله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای همکاری با این همایش، بومی کردن مباحث حقوق و رسانه، توجه به مباحث حقوق بشری در مسائل رسانه‌ای، توجه به مسائل نوپدید در حوزه رسانه و حقوق، ازجمله محورهای مطرح‌شده از سوی اعضای شورای علمی در این نشست بود.

«نخستین همایش ملی حقوق و رسانه»

معاونت حقوقی و امور مجلس صداوسیما نخستین همایش ملی «حقوق و رسانه» را با همکاری مرکز تحقیقات صداوسیما، دانشگاه صداوسیما و تعدادی دیگر از دانشگاه‌های کشور اردیبهشت 1401 برگزار می‌کند. مقالات ارائه شده در این همایش در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) نمایه خواهد شد. فرصت ارائه چکیده مقالات تا 15 اسفند امسال و ارائه اصل مقالات تا پایان فروردین ماه 1401 تعیین شده است.

این همایش که محسن اسماعیلی، دبیر علمی، مسلم ملکی، دبیر اجرایی و علی کربلائی حسینی، مسئول روابط عمومی آن هستند، در محورهای «حق دسترسی به اطلاعات و اخبار و الزامات آن»، «حق بر پاسخگویی در رسانه‌ها»، «مبانی و الزامات اسلامی سیاستگذاری حقوق مخاطب در رسانه»، «رسانه و تامین نظم اجتماعی»، «سواد رسانه‌ای» و «حق مخاطب در فضای مجازی» برگزار می‌شود و با توجه به اینکه مهم‌ترین مسئله حقوقی کشور در سال‌های اخیر مسئله تحریم‌هاست، بخش ویژه‌ای هم با عنوان «تحریم و رسانه» در نظر گرفته شده است. مقالات ناظر به مسائل حقوقی رسانه ملی و دارای جنبه اسلامی و تطبیقی، دارای امتیاز ویژه خواهند بود.

همایش ملی «حقوق و رسانه» قرار است به صورت منظم ادامه یابد. طبق برنامه‌ریزی انجام شده، دومین همایش با عنوان اختصاصی «تنظیم گری و نظارت رسانه‌ای» در آذر 1401، همایش سوم با عنوان «آینده پژوهی حقوق و رسانه» در اردیبهشت 1402، همایش چهارم با عنوان «عدالت رسانه‌ای» در آذر 1402 و همایش پنجم با عنوان «رسانه و خانواده و سبک زندگی اسلامی– ایرانی» در اردیبهشت 1403 برگزار می‌شود.

رئیس سازمان صداوسیما اول دی 1400 در حکمی گروسی را به ریاست «اولین همایش ملی حقوق و رسانه» منصوب کرد. در بخشی از این حکم آمده بود: «همایش مذکور در برهه حساس کنونی که رسانه ملی با تحریم‌های خصمانه و یک جانبه آمریکا، ددمنشی شبکه‌های معاند نظام و از طرفی هجمه بنگاه‌های سخن‌پراکنی کذاب در فضای مجازی مواجه شده است، می‌تواند ضمن تبیین جایگاه حقوقی سازمان و همچنین دستیابی به آخرین یافته‌های پژوهشی حقوقی حوزه رسانه، دستاوردهای بزرگی در عرصه حقوق داخلی و بین‌المللی برای رسانه ملی به ارمغان آورد».